Medziugorie jest jednym z najbardziej znanych miejsc pielgrzymek rzymskokatolickich na świecie - obok Lourdes, Fatimy i Częstochowy.
Stało się popularne dzięki objawieniom Matki Bożej (pierwsze już w 1981 r.). Dopiero kilka lat później zaczęła się rozwijać turystyka religijna, ale taka nie do końca oficjalna, bo Watykan długo nie chciał uznawać tamtejszych objawień.
Medziugorie leży w gminie Čitluk w południowej części regionu Brotnjo w obszarze południowej Hercegowiny, 25 km na południowy zachód od Mostaru. Ma klimat śródziemnomorski. Ciekawostką jest sama nazwa Medziugorie (ang. Medjugorie, ale bośn. Međugorje), bo według Wikipedii zapis Medjugorje jest niezgodny z lokalnymi konwencjami ortograficznymi. Do tego polska Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych ustaliła urzędowy, polski egzonim Medziugorie.
Medziugorie oznacza miejscowość pomiędzy górami (można tłumaczyć jako „Międzygórze”) i faktycznie ta miejscowość położona jest niedaleko dwóch wzniesień: Križevac i Crnica, które zresztą są najważniejsze w tej opowieści.
W Medziugorie mieszka 4300 mieszkańców (2020) i co ciekawe 99% z nich to Chorwaci (katolicy), jest ledwie kilku rodowitych Bośniaków, Albańczyków czy Serbów. Żyją głównie z turystów i pielgrzymów.
Jak tam się dostać?
Najlepiej pojechać własnym transportem przez Chorwację (szybciej chyba od południa autostradą niż przez Sarajewo). Można wziąć udział w pielgrzymce autobusem, choć teraz podczas pandemii to raczej wykluczone. Dolecieć można samolotem do Dubrownika lub Splitu w Chorwacji lub ewentualnie Mostaru w Bośni - dawniej z lotniska Dubrownika były specjalne busy do Medziugorie (150 km i prawie 3 godziny jazdy). Podobno można dojechać busem z Zadaru. Sieć drogowa w Bośni została rozbudowana już po wojnie w Jugosławii. Najbliższa autostrada A1 jest oddalona 5 km od Medziugorie. Jest też linia kolejowa łącząca nadmorskie Ploče ze stolicą Bośni - Sarajewem, blisko rzeki Neretwy, więc można dojechać koleją do Medziugorie, które ma osobną stację kolejową w miejscowości Šurmanci.
W BiH nie ma obowiązku wizowego dla Polaków. Obywatele Unii Europejskiej mogą wjeżdżać do tego kraju wyłącznie na podstawie dowodu osobistego. Najlepiej jechać tam wiosną, latem (może być do 40°C) lub jesienią.
Historia
W okolicach Medziugorie są liczne jaskinie, więc nie należy wykluczyć, że człowiek żył tam jeszcze przed epoką kamienia łupanego. Na początku epoki brązu pojawiły się w tej okolicy plemiona ilyryjskie. Znaleziono na tych terenach miedziane przedmioty z tego okresu, a także osady na wzgórzach, tzw. gradine - okrągłe lub kwadratowe m.in. w Medziugorie.
W II wieku p.n.e. Daorsi w porozumieniu z Rzymianami rozpoczęli wojnę z iliryjskimi plemionami Dalmatów. Brotnjo należało do ilyryjskiej prowincji Dalmacji, której stolicą jest Salona obok Splitu. Potwierdzono, że tych okolicach stacjonowały rzymskie legiony, potem pozostawali tam rzymscy legioniści weterani. Z tych czasów zachowały się resztki rzymskiej drogi wybudowanej w III wieku. Wykopalisko z czasów rzymskich w postaci ruin domów znajduje się na cmentarzu katolickim w Miletina, ale na razie miejsce to oczekuje na archeologów.
Wioska po raz pierwszy wspomniana jest w źródłach historycznych w 1599 r.
W czasie II wojny światowej w 1941 r., kiedy Medziugorie należało do Niepodległego Państwa Chorwackiego, prawosławny klasztor Žitomislić nad Neretwą został splądrowany przez Ustasów, a refektarz został podpalony.
21 czerwca 1941 r. niektórzy członkowie Ustaszy dokonali masakry we wsi Šurmanci, zabijając 559 serbskich cywilów - pochowano ich w jaskini, betonując wejście. Dopiero komunistyczny rząd Federalnej Socjalistycznej Republiki Jugosławii otrzymał zadanie ekshumacji zwłok i ponownego pochowania ich na pobliskim cmentarzu Čapljina w 1989 r.
Medziugorie podczas wojny w Bośni pozostawało w rękach Chorwackiej Rady Obrony, a w 1993 r. stało się częścią Chorwackiej Republiki Bośni i Hercegowiny. Na mocy porozumienia z Dayton z 1995 r. Medziugorie zostało włączone do Federacji Bośni i Hercegowiny.
Objawienia
24 czerwca 1981 r. około godz. 18:00 szóstka młodych ludzi w wieku 10-16 lat: Ivanka Ivanković, Mirjana Dragićević, Vicka Ivanković, Ivan Dragićević, Ivan Ivanković i Milka Pavlović, zobaczyło na wzgórzu Crnica, kilkaset metrów ponad miejscem zwanym Podbrdo młodą niewiastę z dzieckiem na ręku, która dała im znak, by się zbliżyli. W świat poszły pierwsze informacje o maryjnych objawieniach.
Co ciekawe po pierwszych objawieniach do Medziugorie nie wolno było przyjeżdżać żadnym pielgrzymom, bo zakazywały tego komunistyczne władze Jugosławii. Darowizny pielgrzymów były konfiskowane przez policję, a dostęp do Wzgórza Objawień Podbrdo był w dużej mierze zablokowany.
Objawienia Maryi, według obecnie już dorosłych ludzi z tej szóstki, trwają do dziś, dla kogoś codziennie, dla kogoś raz w roku, dla kogoś raz w miesiącu. Pojawia się Matka Boża i rozmawia ze swoimi wizjonerami. Te rozmowy, zwane wiadomościami, są nagrywane i rozpowszechniane we wszystkich głównych językach świata, m.in. na YouTube (ostatnie 20.09.2020!).
Cel pielgrzymki: miejsce objawień - Podbrdo
Celem pielgrzymów-motocyklistów przemierzających trasę Kraków - Budapeszt - Trogir - Medziugorie jest miejsce objawień, czyli Podbrdo (lub inaczej Brdo ukazanja). Znajduje się ono 3 km od centrum Medziugorie, powyżej wsi Bijakovići. To tam Matka Boża miała ukazać się szóstce młodych ludzi. Na wzniesienie prowadzi stroma ścieżka. Na szczycie o każdej porze dnia i nocy gromadzą się wierni, którzy modlą się i odmawiają różaniec. Przy ścieżce ustawione są płaskorzeźby z brązu ukazujące radosne i bolesne tajemnice różańca. W 20. rocznicę wydarzenia, na miejscu objawień, gdzie podobno ukazała się Matka Boża, ustawiono jej figurę.